KADEMELİ YAKLAŞIM (RESPONSE TO INTERVENTION/RTI)

Kademeli Yaklaşım (Tiered Approach) nedir?

        Kademeli Yaklaşım okul ortamında, hem öğrenmede zorlanan öğrencilere erken müdahelede bulunmak hem de özel eğitime gereksinim açısından risk durumunda olan öğrencileri erken zamanlarda belirleyip önlem alınmasını sağlayan kanıta dayalı bir yöntemdir.

• RTI yöntemi hem akademik hem de davranışsal açıdan bazı zorluklar yaşayan öğrencilere erken müdahelede bulunulmasını sağlar

• Özgül öğrenme güçlüğü olan öğrencileri tespit etmek için kullanılan alternatıf bir yöntemdir. Özgül öğrenme güçlüğünü tespit etmek için kullanılan başarı testleri öğrencinin tam olarak hangi konuda zorluk çektiğini (okuduğun anlama, hızlı okuyamam, dört işlemde zorlanma, sayı ve sembolleri tanıyamama, harfleri karıştırma ve ters yazma gibi) bizlere söylemezken RTI bize öğrenci hakkında daha detaylı bilgi verir.

• Bu yöntem sayesinde özel eğitim açısından risk altında olabilecek öğrencilere uygun ve zamanında müdahale yapılarak ilerleyen zamanlarda ortaya çıkabilecek daha zorlu problemler erken dönemlerde kontrol altına alınabilir. Bu durum aynı zamanda gereksiz yere bir öğrencinin Rehberlik Araştırma Merkezi’ne yönlendirilmesini engeller.

RTI yönteminin olmazsa olmaz bazı bileşenleri vardır. Bunlar:

• Mutlaka bütün öğrenciler için yüksek kaliteli ve araştırmaya dayanan eğitim öğretim yöntemlerinin kullanılması gerekir.
• Sık aralıklarla öğrencilerin öğrenip öğrenmediği, eğitim hedeflerine ulaşıp ulaşmadığı test edilmelidir.
• Öğrencilere ihtiyaç duyduklari alanlarda yoğun bir öğretim yapılır.
• Öğretmenler bir öğrenci hakkında karar verirken mutlaka ellerinde öğrenci hakkına bir data olmalıdır.

 

1. Kademe (Tier 1): Tipik bir sınıf ortamı gibi düşünün. Müfradatın hedefleri değiştirilmemiş fakat yüksek kaliteli ve araştırmalara dayalı bir eğitim öğretim yapılıyor ve dersler tüm öğrencilerin konuyu kavrayabileceği şekilde yapılandırılıyor ve planlanıyor. Burada yüksek kaliteli bir eğitim öğretim yapılmasının ve derslerin tüm öğrencilerin de anlabileceği şekilde yapılandırılmasının nedeni, öğrencilerin başarısızlıklarının veya yetersizliklerinin iyi planlanmamış bir eğitim öğretim yöntemi yüzünden mi değil mi bunu anlamak içindir. Öğretmen bu aşamada sık aralıklarla öğrencilerin başarılarını veya hedeflerinin kazanımların elde edilip edilmediğini ölçer. Yapılan araştırmalar bir sınıftaki öğrencilerin %80’inin 1. Kademede başarılı olup diğer kademelere ihtiyacı olmadığını göstermiştir. Bu aşama yaklaşık 8 hafta sürer ve bu sürecin sonunda yeterli düzeyde ilerleme kaydedemeyen öğrenciler 2. Aşamaya geçerler. 

2. Kademe (Tier 2):. Öğretmenin elinde, sınıfındaki birkaç öğrencinin bir dersten belirlenen hedeflere ulaşmakta zorluk çektiğine (testler, yazılı veya sözlü sınav sonuçları, öğretmen gözlemleri sonucu) dair deliller varsa bu öğrenciler 1. Kademe’den 2. Kademe’ye geçiş yaptırılır. Burada benzer konularda zorluk çeken öğrenciler küçük gruplar halinde yoğun bir eğitime tabi tutulur. Mesela, iki basamaklı sayılarda işlem yapmakta zorlanan 5 öğrenci hergün öğlen arası veya okuldan sonra 45 dakikalık ek derslere girer, Bu öğrencilere ekstra ödevler verilir. Burada öğrenci normal eğitim ortamından çıkmaz ve uygulanan yoğun eğitimler sınıf ortamında verilir (kaynaştırma değil kesinlikle, zaten buradaki öğrenciler daha herhangi bir tanı almış değiller). Yapılan araştırmalar bu aşamanın öğrenci başarısına %10/15 lık bir katkısı olduğunu göstermiştir  ve bu küçük gruptaki öğrencilerin çoğunluğu 10/12 haftalık süreler sonunda genel sınıf ortamındaki seviyeyi yakalayıp 1. Kademe’ye dönüş yapmaktadırlar. Bu aşamada da öğretmen öğrencilerin gelişimlerini sık sık not eder ve değerlendirmelerde bulunur. Eğer 10 haftalık süre sonunda öğretmenin elindeki deliller, hala bazı öğrencilerin ilerleme kaydedemediğini gösteriyorsa bu öğrenciler 3. Kademe’ye geçerler.

3. Kademe (Tier3): Burada öğrenciler, daha yoğun, bireyselleştirilmiş ve daha spesifik becerileri öğretmek için hazırlanan programalara tabi tutulur. Mesela, iki basamaklı sayılarda dört işlem yerine sadece iki basamaklı sayılarda toplama işlemi becerisi kazandırılmaya çalışılır. Burada verilen eğitim tamamen  bireyselleştirilmiş olup öğrencinin ilgi, beceri ve yetenekleri doğrultusunda dersler planlanır. Bu dersler ya sınıf öğretmeni, özel eğitim öğretmeni ya da branş öğretmeni tarafından sınıf ortamında öğlen arası veya okul sonrası saatlerde verilir. Belli bir süre sonra öğretmen tekrar bu öğrencilerin ilerlemesini değerlendirir, ölçer. Bunun sonucunda ilerleme kaydettiği görülen öğrenciler 1. Kademe’ye dönüş yaparlar. İlerleme kaydedemeyen öğrenciler ise okulun rehberlik servisine yönlendirilerek herhangi bir yetersizlik durumunun olup olmadığının araştırılması istenir.

Görüldüğü gibi bu yöntemde bir öğrenci bir başarısızlık durumunda hemen rehberlik servisine yönlendirilmiyor ya da özel eğitime gereksinimi olabilir diye etiketlenmiyor. Her 3 aşamada da öğrenci yoğun ve zenginleştirilmiş bir eğitime tabi tutuluyor ki sonunda şöyle denilebilsin “ biz bu öğrenci için sınıf ortamında elimizden geleni yaptık fakat öğrenci ilerleme kaydedemiyor.  Problem herhangi bir yetersizlikten dolayı olabilir ve özel eğitime ihtiyaç duyulabilir”. Çünkü bazen, hatta çoğu zaman, öğrenciler okul veya sınıf ortamında yeterli eğitim öğretim alamıyorlar ve bu yüzden sınıfın gerisinde kalabiliyorlar. Aslında yoğun ve zenginleştirilmiş eğitim yöntemleri kullanılsa öğrencilerin %90 müfredatın hedeflerine ulaşabilecek ve Rehberlik Araştırma Merkezi'ne (RAM) sevk etmeye gerek kalmayacak.